مواد کاهنده مقاومت زمین : در خصوص رسانایی الکتریکی مواد مختلف می دانیم که وجود الکترون های آزاد لایه آخر و حرکت آزادانه آن ها بین اتم هاست که سبب می شود تا جریانی از یک سوی این محصولات به سوی دیگرشان برود . در همین رابطه فلزاتی نظیر نقره، مس، آلومینیوم، تنگستن و … رسانا هستند چون دارای الکترون هایی می باشند که ناپایدار بوده و به سرعت و سهولت به اتم دیگری منتقل می شوند، این در حالیست که در محصولاتی مانند پلاستیک ها، شیشه، چوب و … الکترون های مذکور با پیوندی قدرتمند به ساختار اتم چسبیده، حرکت نمی کنند و در نتیجه جریانی نیز ایجاد نمی شود .
طبق تحقیقات انجام پذیرفته طی سال‌هایی متمادی امروز می دانیم که مقاومت محصولات رسانا در گرو دما، طول، سطح مقطع و صد البته ماهیت آن‌هاست، در نتیجه محصولات مختلف با اشکال و در جایگاه‌های مختلف میزان مقاومت های متفاوتی از خود نشان می دهند .
لزوم کاهش مقاومت خاک
در یادداشت های پیشین گفته شد زمینی که روی آن قرار داریم و رسانای بزرگی نیز محسوب می شود، در سیستم های ارتینگ وظیفه دفع اضافه بار موجود در یک ساختمان که حاصل برخورد صاعقه یا سایر نارسایی های برقی می باشد را بر عهده دارند.
از آنجایی که قرار است باری که با کمک آرماتورهای زیر ساختمان یا شاخص مسی فرو رفته در خاک به زمین منتقل شود، چنانچه اینگونه نشود بار مذکور بازگشته یا در سیستم باقی می ماند که می تواند موجب برق گرفتگی کاربران، آسیب دیدگی لوازم برقی، آتش سوزی و حتی انفجار سرج ارستر شود . از این روی لازم است تا به هر ترتیبی مقدمات دفع آن و انتقال این انرژی القاء شده به زمین فراهم شود .
در مواردی که مقاومت زمین به دلیل سنگلاخی ، شنی یا آهکی بودن آن زیاد است، نیازمند استفاده از روش یا محصولاتی هستیم تا این مقاومت را کاسته و جریان را با کیفیت و سهولت بیشتری انتقال دهد .
انواع مواد کاهنده مقاومت زمین
کاهنده مقاومت CBM
خشکی همواره تهدیدکننده عملکرد ایده آل سیستم های برقگیر و چاه ارت نیست، گاهی بالا بودن سطح آب های زیر زمینی نیز می تواند به شسته شدن مواد کاهنده مقاومت منجر شده و بدین ترتیب عملکرد مطلوب آن‌ها را تحت تاثیر قرار دهد . این پدیده که به ویژه در شهر های شمالی ایران دیده می شود سبب گردیده تا از مواد کاهنده CBM با پایه بتن استفاده کنیم تا با این شرایط سازگاری داشته و ضمن عدم تأثیرپذیری منفی از آب، هدایت الکتریکی و مقاومت قابل قبولی هم در برابر فشار مکانیکی داشته باشد .
لازم به ذکر است که با استفاده از بتن های رسانا، آب ، مواد خورنده و اسیدها به الکترود مذکور نرسیده و بدین ترتیب خورده نمی شوند .
کاهنده مقاومت GIM یا GEM
این نوع از مواد کاهنده مقاومت زمین محتوی ترکیبات معدنی و شیمیایی بوده که استفاده از آن را در مناطق سنگلاخی و دارای مقاومت بالا توجیه می کند . نحوه استفاده از این ماده بدین ترتیب است که با آب ترکیب شده و محلول آن ها به منظور پر کردن حفره های خاک در اطراف الکترود ریخته می شود .
از مهمترین ویژگی های این محصولات می توان به عدم شسته شدن با آب، همخوانی با محیط زیست، جذب رطوبت بالا و قابلیت استفاده در روش های مختلف ارتینگ اشاره کرد .
کاهنده مقاومت LOM
استفاده از این ماده شیمیایی که اطراف الکترود را می پوشاند مانع از خوردگی این قطعه در ارتينگ ساختمان می شود . از این کاهنده در خاک های مختلف استفاده می شود اما تناسب زیادی با چاه های ارت جنوب کشور داشته و دوستدار محیط زیست نیز می باشد .
کاهنده مقاومت GRM
این ماده شیمیایی – معدنی با چسبندگی بالای خود مانع از خوردگی الکترود شده و در عین حال کاهنده بسیار قدرتمند مقاومت می باشد .
کاهنده مقاومت TK1
وجود موادی نظیر بنتونیت میکرونیزه، پودر فلزات، نمک گرانول، مواد بازدارنده خوردگی Inhibitor ، زغال میکرونیزه صنعتی و … سبب شده است تا این ماده به عنوان هادی الکتریسیته استفاده شده و مقاومت نقاط مورد استفاده قرار گرفته را کاهش دهد .
کاهنده مقاومت TK2
گاهی از ترکیب یک به یک این محصول با نسبت بنتونیت ترکیبی قدرتمند به وجود می آید که به عنوان یکی از بهترین مواد کاهنده مقاومت زمین شناخته می شود . توان الکتریکی این ماده که جذب رطوبتی 4 برابری نسبت به سایر خاک ها دارد در مناطق گرم و خشک کشور کاربرد و جلوه بیشتری دارد .
